#WorkFromHome vĩnh viễn nhờ Covid-19?

Việc kết nối làm việc từ xa đã xuất hiện trên thế giới từ trước đại dịch xảy ra nhưng chưa được phổ biến cho tới khi mọi người phải cách ly xã hội và không thể đến công ty. Và hiện có ngày càng nhiều doanh nghiệp tầm cỡ thế giới muốn nhân viên của mình làm việc từ xa, nhất là sau khi kiểm nghiệm hiệu quả của nó trong giai đoạn Covid-19 bùng phát.

"Các nhân viên của chúng ta có thể bắt đầu đăng ký làm việc từ xa vĩnh viễn từ cuối năm nay. Chúng tôi sẽ thực hiện điều đó một cách chu đáo và có trách nhiệm. Quá trình chuyển đổi sẽ mất 5-10 năm, nhưng có thể sớm hơn. Khoảng 50% sẽ chuyển sang làm việc từ xa vĩnh viễn", CEO Facebook Mark Zuckerberg nói trong một buổi livestream trên trang cá nhân.

Sau đó, ông tiếp tục chia sẻ những thuận lợi và khó khăn của làm việc từ xa, nhưng đa phần nội dung là ủng hộ. "Sau khi tham khảo ý kiến của các lãnh đạo và nhân viên tôi thừa nhận rằng mình đã bị thuyết phục về các lợi ích khi làm việc từ xa mang lại, đặc biệt là tiết kiệm nhiên liệu và bảo vệ môi trường", ông nói.

Dưới phần bình luận, quan điểm của Zuckerberg nhận được sự đồng tình lớn từ các nhân viên đang làm việc tại Facebook, những người từng cống hiến cho mạng xã hội này lẫn người hâm mộ Zuckerberg. Chia sẻ của CEO Facebook nhận gần 90.000 lượt thích, hơn 6.100 chia sẻ cùng 7.000 bình luận, đa phần là ý kiến tích cực.

"Sự khởi đầu tuyệt vời của Facebook, thể hiện sự chu đáo vào tầm nhìn dài hạn cho nhân viên, cũng như sự tiện lợi và cơ hội hơn là thách thức", Mike Rognlien, từng hơn 6 năm đứng đầu đội ngũ phát triển và giáo dục của Facebook, bình luận.

"Facebook cho thấy vai trò tiên phong bằng các chiến lược linh hoạt. Covid-19 sẽ thay đổi vĩnh viễn cách chúng ta làm việc trong tương lai, và Facebook đi đầu về tầm nhìn đó", tài khoản Rachel Holcomb viết.

Không chỉ trên Facebook, quyết định cho nhân viên làm ở nhà vĩnh viễn cũng được thảo luận sôi nổi trên các mạng xã hội tại Trung Quốc. Trong một khảo sát của trang công nghệ Sina về chủ đề làm việc từ xa, có gần 9.000 trong tổng số 20.000 người đồng tình và tin vào sức mạnh của công nghệ.

Nhưng Facebook không phải là công ty đầu tiên muốn nhân viên của mình làm việc từ xa vĩnh viễn. Giờ đây, nhiều công ty công nghệ muốn biến điều đó thành "trạng thái bình thường mới". Trước đó, Twitter sẽ cho phép một số nhân viên tiếp tục làm việc tại nhà "vĩnh viễn" nếu họ đăng ký với công ty. Theo CEO Twitter Jack Dorsey, thời gian làm việc từ xa vừa qua cho thấy nhiều điểm tích cực. Đối với những ai không muốn làm từ xa, văn phòng của Twitter vẫn mở cửa để họ tới làm việc như bình thường nhưng đi kèm các biện pháp ngăn chặn các rủi ro có thể xảy ra.

Bên cạnh Twitter, một công ty công nghệ khác do Dorsey nắm giữ là Square cũng dự kiến trong tương lai, nhân viên hãng thanh toán này được làm việc tại nhà vĩnh viễn, ngay cả khi văn phòng mở cửa trở lại.

Ngoài ra, nền tảng thương mại điện tử dành cho doanh nghiệp nhỏ Shopify, hãng xe hơi Pháp Groupe PSA và công ty lưu trữ đám mây Box cũng biến hình thức làm việc từ xa trở thành công việc bình thường. Họ đã thực hiện điều này sau khi nhận thấy lợi ích mang lại lớn hơn so với làm việc tập trung. Ngoài ra, nhiều công ty như Microsoft, Apple, Google, Bungie, Nintendo cũng như nhiều đại học bắt đầu khuyến khích nhân viên làm việc tại nhà, chỉ trừ những bộ phận mà bắt buộc phải đến trụ sở.

Nhưng không phải cho đến bây giờ, khi đại dịch xảy ra, hình thức làm việc từ xa vĩnh viễn mới được tính đến. Thực tế, làm việc tại nhà đã khá phổ biến tại các nước phát triển từ lâu. Theo số liệu thống kê của Global Workplace Analytics, lực lượng nhân sự gia nhập đội ngũ làm việc từ xa ở Mỹ tăng 159% kể từ năm 2005. Theo Harvard Business Review, một công ty du lịch đã cho phép một nửa nhân viên thuộc bộ phận tổng đài điện thoại làm việc tại nhà vào năm 2019, nửa còn lại làm việc tập trung tại văn phòng trong 9 tháng. Kết quả, những người làm việc từ xa hoàn thành nhiều hơn những người làm việc ở công ty 13,5 % số cuộc gọi, đồng thời tỷ lệ bỏ việc cũng thấp hơn.

Một nghiên cứu khác của đại học Harvard và Princeton cũng cho thấy, nhiều nhân viên tại Mỹ chấp nhận mức lương giảm 8 – 10% nếu được làm việc tại nhà. Nhà cung cấp giải pháp đám mây riêng cho Adobe Connect và Microsoft Lync – ConnectSolutions - thực hiện một khảo sát với 353 người dùng Internet từ 18 tuổi trở lên và thấy rằng 77% người làm việc ở nhà vài lần trong một tháng có hiệu suất làm việc cao hơn ở công ty của họ.

Làm việc từ xa, đúng như tên gọi, nghĩa là không giới hạn không gian làm việc ở văn phòng theo kiểu truyền thống, nhân sự có thể làm việc ở bất cứ đâu: tại nhà, quán cà phê, co-working space hay thậm chí khi đang du lịch, miễn sao đạt hiệu quả công việc và đúng kế hoạch.

Không giống như trước đây khi CNTT chưa phát triển, người làm việc từ xa hiện nay gần như được hỗ trợ tới "tận răng". Bên cạnh hệ thống truy cập nội bộ của công ty, còn có rất nhiều công cụ khác hỗ trợ hiệu quả việc tương tác, trao đổi thông tin, họp trực tuyến như: Skype, Google Hangouts, Zoom… hay quản lý công việc như: Slack, Trello, Teams (365Office)... cùng các công cụ lưu trữ đám mây như: Drive, Dropbox… giúp chia sẻ tài liệu, dữ liệu trực tuyến. Việc trao đổi cũng thực hiện "mặt đối mặt" thông qua ứng dụng video, không cần phải qua các cuộc gọi thông thường vốn tốn thời gian và thậm chí "không hiểu ý nhau".

Với sự phát triển của công nghệ, nhiều ngành nghề hiện tại cũng khuyến khích làm việc từ xa hơn, như công nghệ thông tin, quảng cáo và truyền thông, dịch vụ khách hàng, giáo dục, kế toán tài chính, các công việc văn phòng hay liên quan tới quản lý.

Làm việc từ xa đang ngày càng phổ biến trên thế giới, đặc biệt trong những ngày này khi Covid-19 lan rộng. Một số chuyên gia dự đoán, hình thức làm việc từ xa sẽ đánh bại mô hình chia sẻ không gian làm việc chung (coworking space) trong thập kỷ tới, khi mạng di động 5G, 6G được triển khai đại trà, trong khi chuẩn Wi-Fi cũng cho tốc độ cao hơn, các hệ thống cáp quang được nâng cấp mạnh hơn.

Tất nhiên, cái gì cũng có hai mặt của nó. Làm việc từ xa nếu không được kiểm soát có thể gây nên tình trạng nhân viên không tập trung cho công việc. Bảo mật – yếu tố sống còn của doanh nghiệp – có thể bị lộ nếu như nhân viên bất cẩn nơi công cộng hoặc đánh mất thiết bị lưu trữ. Một khảo sát khác của Sina cho thấy, không ít người cho rằng làm việc từ xa là tình huống nhất thời xảy ra trong đại dịch và khó có thể thành hiện thực. Số khác thừa nhận làm việc từ xa vẫn còn mới mẻ, tùy thuộc vào từng ngành, từng vị trí cụ thể, nên chưa thể xem là chuẩn mực chung.

Khi đại dịch qua đi, các công ty có thể sẽ không trở về trạng thái ban đầu được nữa. Ngay lúc này, làm việc từ xa thời Covid-19 sẽ là liều thuốc thử, mở ra những lựa chọn tối ưu về mô hình làm việc cho doanh nghiệp trong tương lai hậu đại dịch.

---

Điều gì đang diễn ra? #TrendChange là nơi khám phá những điều thú vị trong cuộc sống được dẫn dắt bởi sự nhạy bén và năng động của thế hệ Millennials (hay còn gọi là Gen Y) ngày nay.