“Mình đã ăn tối với người Inuit trên lớp băng ở Greenland – và không có tour du lịch nào đưa bạn đến đó cả.”
Đó là một trong những trải nghiệm không thể nào quên của Trần Đặng Đăng Khoa – người đàn ông Việt Nam từng một mình lái xe máy đi vòng quanh thế giới. Giờ đây, anh lại tiếp tục dmột hành trình mới, không kém phần liều lĩnh: đi xuyên 7 châu lục bằng một chiếc xe van nhỏ, rong ruổi qua 80.000km với hành trang gọn gàng trong một chiếc balo.
Trong tập đầu tiên của GoNChill Podcast, lần đầu tiên Khoa chia sẻ chi tiết về hành trình này – không phải qua một bài phỏng vấn báo chí, mà là một cuộc trò chuyện đầy chill, nơi những câu chuyện “off the record” lần lượt được mở ra.
Chiếc xe “bắt cóc” và cú chuyển mình từ xe máy sang xe van
Hành trình vòng quanh thế giới thứ hai của Khoa bắt đầu bằng một chiếc xe van mua lại từ người Hàn Quốc, trông như… xe bắt cóc trong phim. Nhưng chính phương tiện tưởng như vô danh này lại trở thành ngôi nhà di động, đưa Khoa đi từ hoang mạc Sahara đến đỉnh Andes.
“Chiếc xe nhìn thì nhỏ nhưng gói được cả thế giới bên trong. Ngủ, ăn, sửa xe, viết bài… tất cả đều diễn ra trong không gian chưa tới 5m2.” Khoa kể.
Chiếc van này, theo chia sẻ từ chính Facebook cá nhân của Khoa, được anh cải tạo lại từng chút một: cách sắp xếp khoang ngủ, lắp thêm điện năng lượng mặt trời, bếp ga mini và tủ đồ cơ động. Nhỏ gọn nhưng đủ để sống độc lập nhiều ngày giữa vùng hẻo lánh.
Tuy nhiên, việc đi bằng xe van xuyên lục địa không hề dễ. Ở mỗi quốc gia, Khoa phải lo từ thủ tục nhập cảnh phức tạp, đăng ký tạm trú với phương tiện nước ngoài, đến giấy tờ bảo hiểm xe và xin visa dài hạn. Những quốc gia như Algeria, Morocco, hoặc một số nước Nam Mỹ có quy định khá ngặt về nhập cảnh với xe cá nhân, buộc Khoa nhiều lần phải thay đổi lịch trình hoặc tạm gửi xe để bay sang nước khác rồi quay lại.
“Có những lần phải ngủ ngay trạm hải quan vì giấy xe thiếu một dấu. Cũng có khi bị chặn lại giữa biên giới chỉ vì biển số xe là lạ quá. Nhưng rồi cũng qua, vì mình đi với thái độ cầu thị và tôn trọng luật của họ.” Đây là kinh nghiệm hiếm hoi mà Khoa chia sẻ liên quan đến các thủ tục xuất nhập cảnh ở nhiều nước.
Không còn là tiếng pô xe máy quen thuộc của chuyến đi đầu tiên, giờ đây Khoa phải đối diện với hàng loạt thử thách mới: trạm xăng nằm giữa sa mạc, những con đường không có trong bản đồ số, hay cả việc một mình sửa xe giữa trời lạnh -5 độ C.
“Chiếc xe này không chỉ chở mình đi, mà dạy mình cách tự lo. Mỗi lần nó hỏng – mình học thêm một kỹ năng mới.“ Khoa chia sẻ trong tập Podcast GoNChill này.
Bữa tối với người Inuit ở Greenland
Khi được hỏi về khoảnh khắc đáng nhớ nhất trong hành trình, Khoa không nói về khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ, mà là… một bữa ăn kỳ lạ:
“Ở Greenland, mình được đi săn hải cẩu cùng một chú người Inuit. Họ săn xong là mổ tại chỗ, chế biến đơn giản – và ăn luôn. Trời thì lạnh, mình thì đói, và miếng thịt hải cẩu đầu tiên… thật sự không thể quên.“ Khoa kể.
Đó không chỉ là một bữa ăn. Đó là cả một khoảnh khắc sống khác biệt – nơi văn hóa bản địa không nằm trong sách hướng dẫn, nơi con người hòa vào thiên nhiên theo đúng nghĩa nguyên sơ nhất.
Người Inuit – cư dân bản địa của Greenland – có truyền thống săn bắt hải cẩu từ hàng nghìn năm. Đây là nguồn lương thực chính trong điều kiện băng giá khắc nghiệt, nơi không thể trồng trọt hay chăn nuôi. Hải cẩu không chỉ là thực phẩm, mà còn là nguồn da, mỡ, và nhiên liệu quan trọng cho người dân vùng Bắc Cực.
Khoa kể rằng buổi săn hôm đó không có kịch bản. Họ di chuyển bằng thuyền nhỏ giữa băng, trong gió lạnh -20 độ C. Khi con hải cẩu bị hạ gục, người Inuit chỉ dùng dao truyền thống mổ tại chỗ. Phần thịt được thái từng miếng sống để ăn liền – giống sashimi nhưng tanh, nồng, và đầy thử thách với người lần đầu tiên như anh.
Khoa nhớ lại: “Mình không nghĩ là mình sẽ ăn được. Nhưng lúc đó đói, lạnh, mà chú Inuit thì nhìn mình với ánh mắt như đang mời vào bữa cơm gia đình. Mình ăn, và cảm nhận được thứ gì đó rất sâu – không phải hương vị, mà là sự chia sẻ.“
Đó là một bữa ăn không sang trọng, không bài trí, không có nhà hàng hay ánh đèn. Nhưng lại là một trong những lần hiếm hoi Khoa cảm thấy… được mời vào thế giới của người khác, một cách thật lòng.
Đi tour cũng được, đi bụi cũng hay
Khi được hỏi về chuyện đi tour hay đi tự túc, Khoa thẳng thắn: “Không có cái nào tốt hơn. Có nơi buộc phải đi tour như Nam Cực hay các công viên quốc gia ở Mỹ. Nhưng cũng có lúc, việc lang thang một mình, không kế hoạch, lại dẫn mình đến những nơi mà chẳng tour nào có thể chạm tới.“
Cái quan trọng – theo Khoa – là cách bạn sống trong hành trình đó. Có thể là một ngày lạc đường, cũng có thể là một tháng ở lại vì… trễ chuyến tàu. Nhưng nếu bạn thực sự tận hưởng, thì mọi nơi đều là điểm đến đáng nhớ.
Việc đi tour không xấu – Khoa từng phải đặt tour để đến Nam Cực, vì luật quốc tế bảo vệ môi trường nơi đây không cho phép người nước ngoài tự ý đặt chân đến mà không qua tổ chức kiểm soát. Hay như khi đến công viên quốc gia Yellowstone ở Mỹ, việc đăng ký tour giúp đảm bảo an toàn và hạn chế tác động tiêu cực đến hệ sinh thái.
Tuy nhiên, cũng có lúc sự ngẫu hứng dẫn anh tới những nơi không nằm trong bất kỳ hành trình sắp sẵn nào. Một lần ở Peru, Khoa tình cờ rẽ nhầm vào một con đường đất, đi sâu thêm 20km và gặp một khu làng nhỏ không ai nói tiếng Anh, nhưng người dân tặng anh bánh ngô và mời vào ngồi cạnh bếp củi.
“Mình mới nhận ra: có những nơi không phải để khám phá, mà để mình được cảm. Không cần phải luôn đi đúng lộ trình – vì đôi khi đi lạc mới là phần hay nhất của chuyến đi.“ Khoa nhớ lại.
Đó cũng là lý do Khoa luôn mang theo bản đồ giấy, la bàn và một tinh thần… không sợ sai đường. Vì càng không vạch sẵn đường, càng dễ gặp điều bất ngờ.
Bên kia thế giới, vẫn thấy… giống ở nhà
Đi khắp thế giới, Khoa bảo vẫn có những nơi cho anh cảm giác như đang ở Việt Nam – đặc biệt là Nam Mỹ: “Chile, Bolivia, Peru – đồ ăn rẻ, người thân thiện, bật nhạc là nhảy… giống miền Tây Việt Nam lắm. Nhiều khi mình tưởng đang ở Cần Thơ ấy chứ!“
Có lẽ đó là lý do khiến anh đặc biệt yêu vùng đất này – không chỉ vì cảnh sắc mà còn bởi cảm giác gần gũi đến lạ.
Tại Peru, Khoa từng ở lại một vùng cao nguyên trong nhiều ngày, nơi người dân nấu ăn ngoài sân, dùng nồi đất, ăn cơm với cá khô và uống nước lá. Anh kể, hình ảnh ấy khiến anh nhớ đến tuổi thơ ở miền Tây. Sự giản dị, cách chia sẻ bữa ăn, và cả tiếng nhạc phát ra từ loa nhỏ buổi chiều – tất cả đều tạo nên sự kết nối kỳ lạ.
“Đi nhiều nơi, nhưng có lẽ cái khiến mình nhớ nhất không phải là cảnh đẹp, mà là khi gặp được người giống mình – trong cách sống, cách cười, và cả cách họ mời mình một bữa ăn.“ Khoa kể trong tập Podcast GoNChill này.
Không ít lần Khoa chia sẻ, chính những điểm tương đồng về văn hóa đời thường ấy lại khiến anh thấy an tâm và thoải mái hơn giữa hành trình dài hàng chục nghìn cây số. Đó là thứ không có trong brochure du lịch – nhưng lại là điều khiến người ta muốn quay lại.
Đi để biết mình là ai
Với người khác, 80.000km là một con số ấn tượng. Nhưng với Khoa, đó chỉ là kết quả phụ. Thứ anh tìm được sau những chuyến đi là… chính mình.
Khoa nói: “Mỗi lần đi là một lần học lại cách sống – sống với người lạ, sống với bản thân, và sống đúng với mình.“
Trên hành trình rong ruổi qua những vùng đất xa lạ, Khoa từng nhiều lần ở nhờ nhà người bản xứ – không chung ngôn ngữ, không hiểu văn hóa, nhưng lại nhận được sự tin tưởng vô điều kiện. Có khi là một căn phòng nhỏ ở làng chài Madagascar, có khi chỉ là mái hiên ở Patagonia nhưng cũng đủ ấm lòng giữa cái lạnh.
“Khi bạn đặt mình vào nơi không có gì quen thuộc, bạn buộc phải đối diện với chính mình – không còn vai diễn, không còn những định nghĩa mà người khác gán cho.” Những đúc kết này của Khoa nói lên ý nghĩa của việc đi, trải nghiệm và sống thật với chính mình.
Khoa cũng kể rằng, những chuyến đi dài ngày, đôi khi cô đơn và kiệt sức, lại là lúc anh học cách lắng nghe nội tâm nhiều nhất. Không phải để ‘tìm lại chính mình’ như những khẩu hiệu du lịch, mà là để gỡ bỏ từng lớp vỏ – định kiến, lo âu, kỳ vọng – và trở về với bản thể giản dị: một người đang sống, đang thở, đang cảm nhận thế giới.
“Đi không phải để trở thành ai đó – mà để được là chính mình, một cách chân thành và đủ đầy nhất.“ Và có lẽ, đó cũng là lý do mà dù đã đi xa đến vậy, Khoa vẫn nói: “Hành trình chưa bao giờ kết thúc – vì mình vẫn đang tiếp tục học cách sống mỗi ngày.“
Vẫn còn nhiều chuyện chưa kể…
GoNChill Podcast tập 1 chỉ là mở đầu. Trong balo của Khoa, trong trí nhớ của anh, vẫn còn vô số câu chuyện chưa từng được kể ra – về những món đồ kỳ lạ, những nơi không nằm trên bản đồ, và cả những giấc mơ mà có lẽ… ai cũng nên thử một lần.
Còn bạn, nếu chỉ được mang theo 1 balo cho một chuyến đi thật xa – bạn sẽ mang gì?
📌 Nghe tập podcast này để hiểu và cảm nhận toàn bộ hành trình chinh phục 7 châu lục trên chiếc van “bắt cóc” mang đậm dấu ấn Trần Đặng Đăng Khoa.
Tập 2 của series Du ký cùng Trần Đặng Đăng Khoa sẽ hé lộ những kinh nghiệm để đến những nơi “Không có trên bản đồ”. Và đón chờ những chia sẻ độc quyền của Trần Đặng Đăng Khoa tại Podcast GoNChill.
Nội dung bài viết:
